Čiča Draža

Kada je Srbija pala 1941. godine, kada su tenkovi pregazili Beograd, a vojska kapitulirala, jedan čovek nije položio oružje. General Dragoljub Draža Mihailović, vojnik stare srpske škole, povukao se u planine da nastavi borbu, jer je verovao da Srbija ne sme biti slomljena.

Njegov pokret, Jugoslovenska vojska u otadžbini, nastao je u šumama, u hajdučkim logorima Ravne gore. Tu su se okupili oficiri, vojnici i seljaci – oni koji nisu hteli da budu robovi. Njegov cilj bio je jasan – borba za slobodu, za kralja, za Srbiju. U okupiranoj Evropi, podigao je ustanak, ali ubrzo shvatio da se rat ne vodi samo protiv jednog neprijatelja. Dok su Nemci osvajali, drugi su pripremali izdaju.

Organizovao je spasavanje preko 500 američkih pilota, oborenih iznad okupirane Jugoslavije, u operaciji Halijard, jednoj od najvećih akcija spasavanja savezničkih snaga u Drugom svetskom ratu. Zbog toga, posthumno je odlikovan najvišim američkim vojnim priznanjem – Legijom za zasluge.

Rat ga je pretvorio u legendu, ali i u tragičnog junaka. Borba na dva fronta – protiv okupatora i protiv onih koji su dolazili da zamene jednu tiraniju drugom – postala je njegova sudbina.
Kada su saveznici izdali Srbiju, kada su Crvena armija i partizani preuzeli vlast, Draža je ostao poslednji vojnik stare Srbije. Uhvaćen, suđeno mu je po unapred napisanoj presudi, ali i tada je držao glavu uspravno, kao vojnik koji zna da je dao sve za svoju zemlju.

Streljan je 1946. godine, bez groba i počasti, ali ne i bez sećanja.

Jer istorija pamti one koji su se borili do kraja, čak i kada je pobeda bila nemoguća.